حسابداری منابع انسانی

حسابداری منابع انسانی حیاتی‌ترین دارایی هر سازمانی است! همه سازمان‌ها در تمام دنیا در تلاش هستند تا از طریق هر نوع سرمایه‌ای که دارند تجارت خود را عملیاتی کنند. و به درآمد و سودآوری برسانند. کوچک یا بزرگ تفاوتی ندارد، این موضوع برای تمامی تجارت‌ها مهم و اساسی می‌باشد.

منابع انسانی

سرمایه شرکت محدود به موجودی حساب‌های بانکی، زمین، ساختمان و وسایط نقلیه نمی‌شود. سرمایه هر شرکت شامل پول نقد، اشیاء با ارزش، برندها و نام‌های تجاری و افرادی هستند. که برای کسب درآمد، سود و هدایت سازمان جهت رسیدن به اهداف تعیین شده استفاده می‌شوند.

 نیروی انسانی هسته اصلی هر سازمانی محسوب می‌شود!

آرمسترانگ

تاریخچه

حدود 64 سال پیش بود_{(در دهه 1960 میلادی)} که برای اولین بار از اصطلاح منابع انسانی استفاده شد. زمانی که مفهوم انگیزه، رفتار سازمانی، سنجش مسئولیت، ارزیابی انتخاب در انواع مختلف محیط‌ها ایجاد و مطرح شد.

تعریف منابع انسانی

منابع انسانی (human resource) را می‌توان با توجه به توضیحات فوق اینگونه توصیف کرد. به افراد و پرسنلی که در یک موسسه، سازمان یا شرکت کار می‌کنند تا با رفع مشکلات و نیازها سازمان را به اهداف خود برساند.

حسابداری منابع انسانی چیست؟

حسابداری منابع انسانی (Human Resource Accounting) فرایند شناسایی، تشخیص و اندازه‌گیری داده‌های اطلاعاتی مربوط به کارکنان و انتقال و ارائه گزارش (Report) آن به اشخاص ذی‌نفع است.

کمیته حسابداری منابع انسانی

حسابداری منابع انسانی تلفیقی از حسابداری و مدیریت نیروی کار است. که نقش بسیار مهم و اساسی در توسعه و پیشرفت شرکت‌ها و سازمان‌ها دارد. منابع به دست آمده در کنار دیگر منابع سازمان قرار می‌گیرد. سازماندهی و بهینه‌سازی می‌شوند تا در نهایت مدیران را در تصمیم‌گیری‌های مهم در ارتباط با کارکنان یاری دهد.

همچنین می‌توان آن را شاخه‌ای از اندازه‌گیری دانست که می‌تواند کنترل و نظارت دقیقی بر نحوه اداره نیروی کار در سازمان داشته باشد. به عبارتی دیگر حسابداری منابع انسانی یک سیستم اطلاعاتی است که به مدیران می‌گوید چه تغییر و تحولاتی طی گذشت زمان در نیروی انسانی سازمان رخ داده است.

تعریف حسابداری منابع انسانی

بنابراین، می‌توان اینگونه تعریف کرد: «فرایندی از حسابداری می‌باشد که نیروی کار را جهت استفاده مدیران برای مقابله با تغییرات کمی و کیفی آن شناسایی، کمی‌سازی و اندازه‌گیری می‌کند. تا در نهایت تعادل بین منابع مورد نیاز حاصل شود.» به طور خلاصه، حسابداری منابع انسانی هنر ارزش گذاری، ثبت و ارائه سیستماتیک ارزش منابع انسانی در دفاتر یک سازمان است.

اهداف منابع انسانی

هدف حسابداری منابع انسانی، به تصویر کشیدن پتانسیل کارکنان در شرایط پولی است. این تعریف را می‌توانیم از جهات مختلف مورد بررسی و تحلیل قرارداد دهیم:

• شناسایی، ارزیابی و ارائه ارزش اقتصادی منابع انسانی در گزارش‌های مالی
• محاسبه و بررسی سرمایه‌گذاری‌های سازمان در منابع انسانی خود
• افزایش بهره‌وری مدیریت منابع انسانی با برنامه‌های آموزشی و توجیهی کارکنان سارمان
• ارزیابی منابع انسانی یک سازمان از جهت‌های مختلف مانند آموزش، توانایی، غیبت و …
• شناسایی سود و بهره‌وری حاصل از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده جهت منابع انسانی و کارکنان سازمان
• محاسبه ارزشی که منابع انسانی در سایر منابع سازمان ایجاد می‌کنند.
• و …

انواع روش‌ها در حسابداری منابع انسانی

روش هزینه‌یابی

در این روش، هزینه‌های مربوط به منابع انسانی مانند استخدام، آموزش، حقوق و دستمزد، بهای تمام شده و یا هزینه جایگزینی محاسبه و گزارش می‌شوند. خود این این روش به دو دسته تقسیم می‌شود:

• روش هزینه تاریخی: در این روش، هزینه‌هایی که برای جذب و توسعه منابع انسانی از بدو استخدام تا زمان حاضر صرف شده‌اند، به عنوان ارزش منابع انسانی در نظر گرفته می‌شوند. این روش ساده و قابل فهم است اما می‌توان به عدم در نظر گرفتن تغییرات بازار، عملکرد و توانایی منابع انسانی که از نقاط ضعف این روش می‌باشد اشاره کرد.
• روش هزینه جایگزینی: در این روش، هزینه‌هایی که برای جایگزین کردن منابع انسانی فعلی با منابع انسانی جدید صرف می‌شود، به عنوان ارزش منابع انسانی در نظر گرفته می‌شوند. این روش بهتری از هزینه تاریخی می‌باشد به دیلیل این که تغییرات بازار را در نظر می‌گیرد اما از نقاط ضعف آن می‌توان به دشواری تعیین هزینه جایگزینی و نادیده گرفتن عملکرد و توانایی منابع انسانی اشاره کرد.

روش ارزش‌گذاری

در این روش، ارزش اقتصادی منابع انسانی بر اساس بازدهی آینده آنها محاسبه و گزارش می‌شود. این روش هم به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:

• روش ارزش فعلی: در این روش، ارزش منابع انسانی بر اساس جریان نقدی آتی که از آنها حاصل می‌شود، محاسبه می‌شود. این روش نشان می‌دهد که منابع انسانی چه سودی برای سازمان ایجاد می‌کنند اما از نقاط ضعف آن می‌توان به دشواری تخمین جریان نقدی آتی و نرخ تخفیف مناسب اشاره کرد.
• روش ارزش برای سازمان: در این روش، ارزش منابع انسانی بر اساس میزان کمک آنها به اهداف سازمان محاسبه می‌شود. این روش نشان می‌دهد که منابع انسانی چه نقشی در تحقق رسالت و استراتژی سازمان دارند اما از نقاط ضعف آن می‌توان به دشواری اندازه‌گیری میزان کمک منابع انسانی و عدم وجود یک معیار مشخص اشاره کرد.
• روش مدل هزینه: در این روش، ارزش منابع انسانی بر اساس هزینه‌هایی که برای حفظ و بهبود آنها صرف می‌شود، محاسبه می‌شود. این روش نشان می‌دهد که منابع انسانی چه هزینه‌ای برای سازمان دارند اما از نقاط ضعف آن می‌توان به عدم در نظر گرفتن بازدهی و توانایی منابع انسانی اشاره کرد.

این مقاله توسط حسابداری پلاس در حال تکمیل شدن می‌باشد….