صورت سود و زیان (Income Statement) یا صورت درآمد و هزینه (Profit and Loss) یکی از صورت‌های مالی اساسی در حسابداری است که نشان‌دهنده میزان سودآوری یک کسب‌وکار در یک دوره زمانی مشخص است. این صورت مالی خلاصه‌ای از درآمدها و هزینه‌های به دست آمده از فعالیت‌های عملیاتی و غیرعملیاتی می‌باشد.
اقلام صورت سود و زیان
در ادامه به بررسی اقلام مختلف صورت سود و زیان می‌پردازیم:
درآمدها (Revenues)
مبلغی که نشان‌دهنده جریان ورودی نقدی به کسب‌وکار است. درآمد فروش نشان‌دهنده عایدی شرکت از فروش محصول یا خدمات است.
هزینه‌ها (Expenses)
هزینه‌های مرتبط با تولید، فروش و سایر فعالیت‌های عملیاتی که بهای تمام شده کالا یا خدمات ارائه شده توسط شرکت است.
سود ناخالص (Gross Profit)
حاصل کم کردن هزینه‌های فروش از مجموع درآمدها.
این مبلغ نشان‌دهنده سودی است که شرکت قبل از کسر هزینه‌های عملیاتی به دست آورده است.
هزینه‌های عملیاتی (Operating Expenses)
شامل هزینه‌های مرتبط با اداره روزمره کسب‌وکار مانند حقوق و دستمزد، اجاره و هزینه‌های بازاریابی.
سود عملیاتی (Operating Income)
حاصل از کسر هزینه‌های عملیاتی از سود ناخالص.
نشان‌دهنده سودی است که شرکت از فعالیت‌های اصلی خود به دست آورده است.
سود قبل از مالیات (Income Before Taxes)
این مبلغ سود کل شرکت قبل از کسر مالیات است و شامل سود عملیاتی به علاوه هرگونه درآمد یا هزینه‌های غیرعملیاتی می‌شود.
مالیات (Income Taxes)
مبلغ مالیاتی که شرکت بر اساس قوانین مالیاتی ملزم به پرداخت آن است. این مبلغ بر اساس سود قبل از مالیات محاسبه می‌شود.
سود خالص (Net Income)
حاصل کسر مالیات از سود قبل از مالیات.
این مبلغ نهایی نشان‌دهنده سود یا زیان واقعی شرکت در پایان دوره مالی است.
انواع صورت سود و زیان
صورت سود و زیان تلفیقی:
صورتحساب سود و زیان تلفیقی یکی از اجزای کلیدی در گزارش‌های مالی است که عملکرد مالی یک گروه تجاری به‌طور کامل را نمایش می‌دهد.
این گزارش مالی با ترکیب درآمدها و هزینه‌های شرکت مادر و شرکت‌های فرعی تهیه می‌شود و درآمدها و هزینه‌های ناشی از معاملات بین شرکت‌های گروه را کسر می‌کند.
صورت سود و زیان جامع:
شامل تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته است.
این صورت مالی به تفکیک اجزای تشکیل‌دهنده آن، درآمد و هزینه‌های قابل انتساب به صاحبان سرمایه را گزارش می‌دهد.
هدف از تهیه صورت سود و زیان
هدف از تهیه صورت سود و زیان، ارائه دیدگاه جامعی از وضعیت مالی شرکت است. این صورت مالی به مدیران، سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در مورد آینده شرکت بگیرند و عملکرد مالی شرکت را تحلیل کنند.
نمونه صورت سود و زیان جامع
در تصویر زیر، نمونه‌ای از صورت سود و زیان جامع یک شرکت سهامی عام را مشاهده می‌کنید: (تصویر صورت سود و زیان جامع)
جمع بندی
صورت سود و زیان یکی از ابزارهای حیاتی برای تحلیل عملکرد مالی شرکت‌ها در پایان دوره‌های مالی است. این صورت مالی، خلاصه‌ای از درآمدها و هزینه‌های شرکت را ارائه می‌دهد و به مدیران کمک می‌کند تا در مورد آینده بخش‌های مختلف کسب‌وکار تصمیم‌گیری کنند. تهیه صورت سود و زیان برای هر بنگاه اقتصادی ضروری است و به سرمایه‌گذاران و مدیران اجازه می‌دهد تا با دقت بیشتری کسب‌وکار خود را تحلیل کنند.
